Σύμβουλος Γάμου ή Ψυχολόγος; Η Marriage Coach Μαριλένα Κυρκιλή εξηγεί τη διαφορά

σύμβουλος γάμου ή ψυχολόγος

Μια τοποθέτηση απέναντι στη σύγχυση που διακινείται για τον ρόλο του Coach Σχέσεων / Γάμου, από άλλες ειδικότητες του κλάδου.

Πρόσφατα διάβασα ένα άρθρο που επιχειρεί να διαχωρίσει τον ρόλο του ψυχολόγου από εκείνον του “συμβούλου γάμου”, προβαίνοντας όμως –δυστυχώς– σε αρκετές παραπλανητικές και υποτιμητικές αναφορές για το πεδίο του Marriage/Relationship Coaching. Ως κάτοχος μεταπτυχιακού MSc με ειδίκευση στη Στρατηγική Διαχείριση Σχέσεων & στην Επικοινωνία, ως εξειδικευμένη Coach Ζεύγους / Σύμβουλος Γάμου, με πιστοποιήσεις σε Συμβουλευτική και Ψυχοπαθολογία, και με χιλιάδες ώρες συνεδριών στο ενεργητικό μου, θεωρώ απαραίτητο να τοποθετηθώ.

Το Coaching δεν υποδύεται τη θεραπεία – τη σέβεται

Το Coaching δεν είναι ψυχοθεραπεία, ούτε ισχυρίζεται πως είναι. Οι εκπαιδευμένοι και σοβαροί επαγγελματίες του χώρου αποσαφηνίζουν διαρκώς στον πελάτη τι είναι και τι δεν είναι το Coaching, και όταν διαπιστωθεί ότι κάποιος χρήζει θεραπευτικής παρέμβασης, παραπέμπεται υπεύθυνα σε ψυχολόγο ή ψυχίατρο. Αυτό δεν είναι εξαίρεση· είναι επαγγελματικός κανόνας.

Η εξειδίκευση στο Coaching είναι υπαρκτή και ουσιαστική

Στο άρθρο αφήνεται να εννοηθεί ότι η προσέγγιση του Coach δεν είναι “εξειδικευμένη”, ούτε δομείται βάσει επιστημονικών αρχών. Αυτή είναι μια ατεκμηρίωτη και ανυπόστατη γενίκευση, δεδομένου ότι το Coaching διδάσκεται σε πανεπιστήμια, όπως στο δικό μας Καποδιστριακό.

Η ειδικότητα του Relationship ή Marriage Coach δεν είναι αδόκιμη ή τυχαία. Είναι στοχευμένα εξειδικευμένη στην ενδυνάμωση της σχέσης, στην πρόληψη της φθοράς, στη βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ των συντρόφων, στη διαχείριση καθημερινών προκλήσεων -πάντοτε με υγιή, μη θεραπευτική προσέγγιση. Ο Marriage Coach δεν αναλύει το παρελθόν, ούτε εστιάζει στη θεραπεία τραυμάτων, όπως ένας ψυχολόγος ή ψυχοθεραπευτής. Αντιθέτως, με στρατηγικές Coaching καθοδηγεί τα άτομα ή το ζευγάρι με πρακτικά εργαλεία, σεβόμενος τα όρια της μη θεραπευτικής παρέμβασης, ώστε να προχωρήσουν από το “που είμαι τώρα” στο “πού θέλω να πάω”. Αυτό είναι μια διαφορετική και εξειδικευμένη υπηρεσία, όχι υποκατάστατο ψυχοθεραπείας. To Coaching απευθύνεται σε άτομα που δεν πάσχουν, αλλά θέλουν να εξελιχτούν. Σε ανθρώπους που δεν έχουν ανάγκη θεραπείας, αλλά κατεύθυνσης, ενδυνάμωσης και αυτογνωσίας. Και σε αυτό είμαστε πράγματι εξειδικευμένοι. Όχι περισσότερο ή λιγότερο από τους ψυχολόγους, αλλά διαφορετικά.

Δεν υπάρχει ανταγωνισμός. Υπάρχει διαφοροποίηση.

Το Coaching δε διεκδικεί τον ρόλο του θεραπευτή. Αυτό δε σημαίνει πως θα πρέπει να απαξιώνεται ως “λιγότερο σοβαρό” ή “επιφανειακό”. Ειδικά όταν προσφέρει άμεσα, πρακτικά και μετρήσιμα αποτελέσματα σε ανθρώπους που δε βρίσκονται σε ψυχοπαθολογία, αλλά σε ανάγκη για άμεση παρέμβαση προς αποτροπή δυσάρεστων καταστάσεων -όπως το διαζύγιο/χωρισμός- ή για ταχεία αυτοβελτίωση.

Το ερώτημα που τίθεται, λοιπόν, δεν είναι “Ψυχολόγος ή Coach”. Είναι:

Τι χρειάζεται αυτή τη στιγμή ο άνθρωπος ή το ζευγάρι που ζητά υποστήριξη: Θεραπεία ή Καθοδήγηση;

Και αυτό το απαντά μόνο ένας ειλικρινής και σωστός -υπεύθυνος- επαγγελματίας.

Εγώ προσωπικά παραπέμπω. Οι ψυχολόγοι το κάνουν;

Αναρωτιέμαι: όταν ένας ψυχολόγος έχει μπροστά του ένα ζευγάρι που δεν έχει ανάγκη θεραπείας, αλλά καθοδήγησης, αναδιάταξης στόχων και ενίσχυσης της επικοινωνίας, τούς παραπέμπει σε Coach;
Ή διατηρεί τους πελάτες σε ένα πλαίσιο που δεν τους ταιριάζει, απλώς επειδή “θεωρεί” ότι το Coaching δεν έχει θέση;

Εδώ εντοπίζεται μια ασύμμετρη αποδοχή μεταξύ των ειδικοτήτων — άδικη τόσο για τον χώρο της ψυχικής υγείας, όσο και για τον κάθε ενδιαφερόμενο (θεραπευόμενο/coacheé), που θα έπρεπε να κατευθύνεται ορθά, αντικειμενικά και να είναι ελεύθερος επιλογών!

Χώρος υπάρχει για όλους – με όρια και σεβασμό

Το εν λόγω άρθρο αναφέρει συγκεκριμένα ότι “το σημαντικό ΠΡΟΒΛΗΜΑ με τους Marriage Coaches είναι η μη επαρκής πιστοποιημένη εξειδίκευση ώστε να είναι ταυτόχρονα και θεραπευτές” (???). Πρόκειται για ένα άρθρο, που (μαζί με πόσα άλλα που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο από “ειδήμονες” του κλάδου), κατευθύνει χειριστικά τον αναγνώστη και διαμορφώνει αρνητική προκατάληψη, εις βάρος του Coaching. Εν έτει 2025, οι περισσότεροι από εμάς εμπλουτίζουμε τις σπουδές και τις γνώσεις μας και δε μένουμε σε ένα πτυχίο ή σε μία ειδικότητα. Πλέον αρκετοί ψυχολόγοι -ακολουθώντας τη νέα τάση- σπεύδουν να γίνουν και Coaches, ενώ πολλοί Coaches διευρύνουν τις σπουδές τους και σε άλλα πεδία, όπως της Συμβουλευτικής και Ψυχολογίας. Υπάρχουν Coaches με διδακτορικό και ποικίλες εξειδικεύσεις, όπως στη δική μου περίπτωση, που είμαι κάτοχος πιστοποιήσεων Coaching, Συμβουλευτικής, Επικοινωνίας, Ψυχολογίας, Ψυχοπαθολογίας, πέραν των Bachelor και Master Πτυχίων μου.

Η γενικότερη αλήθεια πάντως -και αυτήν αναλύω εδώ- είναι ότι οι Coaches στην πλειονότητά τους δεν επιδιώκουν να είναι “και θεραπευτές“. Και αυτό δε θα πρέπει να αποτελεί “ΠΡΟΒΛΗΜΑ”, καθώς υπάρχει κόσμος που δεν έχει ανάγκη μακρόχρονης ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, ΑΛΛΑ ΑΜΕΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ, κάτι που προσφέρει το εξειδικευμένο LIFE / RELATIONSHIP / MARRIAGE / COUPLE COACHING.

Είναι ανήθικο

να υπονοείται, ή να κυκλοφορεί ευρέως -και μάλιστα από άλλους επιστήμονες(!)-, ότι το Coaching είναι ‘απάτη’ και οι Coaches κατώτεροι, ανειδίκευτοι, ανεπαρκείς, ή -ακόμη χειρότερα- επικίνδυνοι! Είναι αντιδεοντολογικό να παραπληροφορείται το κοινό και να χειραγωγούνται οι άνθρωποι που ζητούν βοήθεια, ότι αν δεν πάνε σε ψυχολόγο είναι “ανεύθυνοι”, “παραπλανούνται” ή “πέφτουν σε χέρια κομπογιαννίτιδων”.

Προσωπικά είμαι υπέρ της συνεργασίας και όχι του ανταγωνισμού μεταξύ επαγγελματιών. Μάλιστα πολλοί Coacheés μου, κάνουν παράλληλα και θεραπεία (στην οποία τους παραπέμπω). Υπάρχει χώρος και ανάγκη για Ψυχολόγους, Ψυχοθεραπευτές, Συμβούλους Ψυχικής Υγείας και Coaches. Ο καθένας στο ρόλο του, με σεβασμό προς τους γύρω!

Κλείνω με τα εξής:

Αυτός που έχει ανάγκη θεραπείας, θα απευθυνθεί σε ψυχολόγο. Αυτός που έχει ανάγκη καθοδήγησης, σε Coach. Αυτός που έχει ανάγκη και από τα δύο, μπορεί να λάβει παράλληλη υποστήριξη και από τις 2 ειδικότητες, ή να βρει ειδικό που να τις συνδυάζει.

Το Coaching δεν απειλεί καμία άλλη ειδικότητα.
Ο Coach που σέβεται τον ρόλο του και τα όριά του, είναι πολύτιμος – όχι επικίνδυνος.

Δεν υπάρχει λόγος φόβου ή αντιπαλότητας. Υπάρχει χώρος για όλους. Αρκεί να διατηρούμε καθαρά όρια, να σεβόμαστε αλλήλους και να μην παραπληροφορούμε/παραπλανούμε το κοινό, προς ίδιον όφελος, ενισχύοντας τον αθέμιτο ανταγωνισμό. 

Ψυχική Υγεία δίχως ευγενή άμιλλα, δε νοείται!

σύμβουλος γάμου ή ψυχολόγος